Nadwrażliwości Pokarmowe, a alergia u dzieci

Nadwrażliwości pokarmowe stają się epidemią w dzisiejszych czasach. Mimo częstego występowania są bardzo trudne do określenia. Wiele osób nie wie, że ma dolegliwości związane z nadwrażliwością pokarmową. Jest wiele teorii dotyczących źródeł ich pochodzenia. Dzisiejszy wpis jest dopiero wstępem do analizy problemów pokarmowych. Na początku, należy rozróżnić dwie nadwrażliwości pokarmowe. Alergię pokarmową i nietolerancję pokarmową.

Co to jest alergia pokarmowa?

Alergia pokarmowa to nieprawidłowa odpowiedź układu odpornościowego na ekspozycję na określony pokarm, który jest tolerowany przez ogół populacji. Jest to patologiczna reakcja organizmu na spożywany pokarm, spowodowana nieprawidłową reakcją układu immunologicznego. Może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej występuje u niemowląt i dzieci. W jelitach zachodzi najwięcej procesów związanych z tzw. obroną śluzówkową, a zawarta w nich mikroflora ma bezpośredni wpływ na działanie układu immunologicznego.

Co to jest nietolerancja pokarmowa?

Nietolerancja pokarmowa to problem, który dotyka coraz więcej dzieci na całym świecie. Choć często mylona z alergiami pokarmowymi, różni się od nich zarówno przyczynami, jak i objawami. Bowiem nietolerancja pokarmowa jest to nieimmunologiczna odpowiedź na spożycie żywności lub składnika żywności w ilości, która jest zwykle tolerowana przez ogół populacji. Innymi słowy, to nadwrażliwość na określony składnik pokarmowy. Wśród objawów nietolerancji (nadwrażliwości pokarmowej) mogą występować bóle głowy, migreny, wysypki skórne, wzdęcia, bóle brzucha, biegunka, nudności oraz wiele innych cięższych objawów. Nietolerancje pokarmowe również mogą być związane z reakcjami o charakterze immunologicznym, takie przypadki często określa się jako opóźnione alergie pokarmowe. Nietolerancja często charakteryzuje się powtarzającymi się symptomami, które pojawiają się po spożyciu danego nietolerowanego pokarmu.

Przyczyny nietolerancji pokarmowej u dzieci

Dzieci są szczególnie narażone na skutki nietolerancji pokarmowej, ponieważ ich organizmy wciąż się rozwijają. Nieleczona może prowadzić do niedoborów żywieniowych, problemów z wzrostem i rozwojem oraz innych poważnych problemów zdrowotnych.

Nietolerancja pokarmowa u dzieci może mieć różnorodne przyczyny, które często się zazębiają. Genetyka odgrywa tu kluczową rolę. Jeśli jedno z rodziców ma nadwrażliwość pokarmową na dany składnik pokarmowy, istnieje znacznie większe prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie miało ten problem. Badania pokazują, że skłonność do nietolerancji pokarmowych może być dziedziczona, co oznacza, że geny mają istotny wpływ na sposób, w jaki organizm reaguje na niektóre pokarmy.

Czynniki środowiskowe również odgrywają ważną rolę w występowaniu nietolerancji pokarmowych u dzieci. Na przykład dieta matki w ciąży może wpłynąć na rozwój układu pokarmowego dziecka. Spożywanie przez matkę dużych ilości pewnych pokarmów może zwiększać ryzyko nietolerancji u dziecka. Zanieczyszczenia środowiska, takie jak pestycydy i inne chemikalia, mogą również wpływać na rozwój nietolerancji. Dzieci, które są narażone na wysokie poziomy zanieczyszczeń, mogą być bardziej podatne na problemy trawienne. Ponadto, stres zarówno u matki w czasie ciąży, jak i u dziecka po narodzinach, może wpływać na rozwój nietolerancji pokarmowych. Wiadomo, że stres może zmieniać sposób, w jaki organizm przetwarza pokarm, co może prowadzić do ich występowania. Używanie antybiotyków w dzieciństwie również może przyczynić się do rozwoju nietolerancji pokarmowych. Antybiotyki mogą zmieniać florę bakteryjną jelit, co może wpływać na zdolność organizmu do trawienia niektórych składników pokarmowych.

Niektóre pokarmy są bardziej skłonne do wywoływania nadwrażliwości niż inne. Mleko i jego produkty zawierają laktozę, której niektóre dzieci nie mogą strawić z powodu braku enzymu laktazy. Gluten, białko obecne w pszenicy i innych zbożach, jest kolejnym częstym winowajcą nietolerancji. Dzieci z nietolerancją glutenu mogą cierpieć na celiakię, chorobę autoimmunologiczną, która uszkadza jelita. Fruktoza, cukier występujący naturalnie w owocach, jest kolejnym przykładem składnika pokarmowego, który może powodować problemy. Nadmierne spożycie fruktozy może prowadzić do bólów brzucha, wzdęć i biegunki.

Najważniejsze różnice między nietolerancją pokarmową a alergią

Podstawową różnicą między alergią a nietolerancją pokarmową jest fakt, że dotyczą one różnych mechanizmów w organizmie, w szczególności układu odpornościowego. Alergia pokarmowa jest reakcją układu immunologicznego na dany składnik pokarmowy. Kiedy osoba z alergią spożyje alergen, jej układ odpornościowy błędnie identyfikuje go jako zagrożenie i wytwarza przeciwciała, co prowadzi do reakcji alergicznej. Objawy mogą być bardzo różnorodne i obejmują wysypki, świąd, obrzęki, problemy z oddychaniem, a w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do anafilaksji, czyli zagrażającej życiu reakcji, wymagającej natychmiastowej interwencji medycznej.

Z kolei nietolerancja pokarmowa to dolegliwość niealergiczna, która wynika z innych mechanizmów niż immunologiczne. Jest ona często wynikiem braku pewnych enzymów, które są niezbędne do prawidłowego trawienia określonych składników pokarmowych. Na przykład, osoby z nietolerancją laktozy nie produkują wystarczającej ilości enzymu laktazy, co prowadzi do problemów z trawieniem mleka i produktów mlecznych. Objawy są zazwyczaj mniej nagłe i mniej groźne niż w przypadku alergii, ale mogą być bardzo uciążliwe. Mogą obejmować bóle brzucha, wzdęcia, biegunki i nudności, które pojawiają się kilka godzin po spożyciu problematycznego pokarmu.

W Polsce na alergię pokarmową cierpi około 13 procent dzieci w wieku 6-7 lat, 11 procent dzieci w wieku 13-14 lat, oraz 5 procent osób dorosłych. Te dane wskazują na tendencję spadkową z wiekiem, co może sugerować, że niektóre dzieci “wyrastają” z alergii pokarmowych w miarę dojrzewania ich układu immunologicznego. Jest to dość powszechne zjawisko, szczególnie w przypadku alergii na mleko krowie i jaja, które często ustępują w dzieciństwie.

Nietolerancja pokarmowa występuje jednak częściej niż alergie pokarmowe i może dotyczyć nawet 15-20 procent populacji. W przeciwieństwie do alergii, nietolerancje pokarmowe zazwyczaj nie zmniejszają się z wiekiem i mogą utrzymywać się przez całe życie. Z tego powodu zarządzanie dietą jest kluczowe dla osób z nietolerancją, aby uniknąć dyskomfortu i problemów zdrowotnych. Edukacja na temat rozróżniania między alergią a nietolerancją jest bardzo ważna, ponieważ wpływa na sposób leczenia i podejście do codziennego odżywiania.

Zespół Smart Catering